شايعه چيست؟
ﺷﺎﯾﻌﻪ واژه اي ﻋﺮﺑﯽ و از رﯾﺸﻪ ﺷﯿﻊ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ
ﻣﻌﻨﺎي ﺗﻘﻮﯾﺖ و اﻧﺘﺸﺎر ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻠﻤﻪ ﺷﺎﯾﻌﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﮑﺎر
ﻣﯽرود ﮐﻪ ﺧﺒﺮي ﻧﻘﻞ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮔﺮدد. ﺷﺎﯾﻌﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎً ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﭘﺨﺶ اﺧﺒﺎر ﺑﯽاﺳﺎس و ﺑﺎﻃﻞ ﻣﯽ
ﺑﺎﺷﺪ.
شايعه پيامي است كه به طرز غير رسمي (معمولاً دهان
به دهان ) منتقل مي‌شود و به موضوعي مربوط مي شود كه تحقيق در صحت آن مشكل است. شايعه
شامل اطلاعاتي مي‌شود كه براي مردم اهميت دارد. البته ممكن است بخشي از شايعه حقيقت
داشته باشد، هر چند مي‌توان گفت كه اين حكم همواره صادق نيست
شايعه در چه موقعيتهايي رواج مي‌يابد ؟
شايعه
در موقعيتهايي رواج مي‌يابد كه مردم مشتاق خبر باشند ولي نتوانند آن را از منابع موثق
دريافت كنند. هر گاه آدمها مشتاق خبر دربارة قضيه‌اي باشند، به هر نوع اطلاعاتي در
اين باره متوسط مي‌شوند و سپس آن اطلاعات را در ميان خودشان پراكنده مي‌سازند.
در کتاب روان شناسی شایعه تعریفی دقیق تر برای
شایعه بیان شده است و آن این که شایعه یک موضوع خاص گمانی بدون وجود ملاک های
اطمینان بخش رسیدگی است ، که معمولا به صورت شفاهی از فردی به فرد دیگر انتقال می
یابد .
از نظر جامعه شناسي، پديده شايعه فرايندي است كه
از طريق آن، اخباري پخش و اغلب قلب مي‌شود بدون آنكه از مجراهاي رايج گذشته باشد.
شايعه مي‌تواند از يك اطلاع نادرست منشاء بگيرد
يا آنكه منبع آن اطلاعي درست ولي اغراق آميز و درهم باشد. آن خبر از فردي به فرد ديگر
و از گروهي به گروه ديگر منتقل مي‌شود، بدون آنكه منشاء آن مشخص يا دلايل قطعي دربارة
صحت آن وجود داشته باشد.
شايعه محصول
دو عامل است:
. علاقه مردم به موضوع ( اهميت داشتن شايعه
هم براي گوينده و هم براي شنوند 1
. ميزان ابهام موضوع ( احتمال وجود و يا چند
تعبير از يك موضوع 2
شكل گيري
شايعه
شايعه معمولاً در زمينه‌اي از ابهام و تنش كه تحت
آن هنجارها يا باورها زير سؤال رود، خطراتي وجود داشته باشد يا رفاه كافي در دسترس مردم
نباشد، گسترش مي‌يابد. همه اين وضعيتها باعث نگراني و توجه مي‌شود. اين احساسات انگيزه لازم براي
گوش دادن به شايعه و انتقال آن به ديگران را فراهم مي‌آورد.
در انتقال
شايعه سه عمل ادراك، به حافظه سپردن و گزارش كردن از فردي به فرد ديگر طي مي‌شود.
اين مراحل در روند رواج شايعه از يك فرد به فرد ديگر متناسب با دفعات انتقال، تقويت
مي‌شود و به طور طبيعي به كاستني‌ها و افزودني‌هايي بر اصل مطلب مي‌گردد.
بدين‌ترتيب شايعه از مراحل اولية شكل‌گيري تا تبديل
آن به گزارش نسبتاً ثابت، با سه روند اصلي زير ارتباط دارد:
1. تسطيح (Leveling) يعني حذف برخي جزئيات كه به
نظر ناقلان شايعه ، غير مهم و كم اهميت تلقي مي‌شود. به بيان ديگر ، هر قدر شايعه بيشتر
نشر يابد رفته‌رفته كوتاه‌تر و فشرده تر و مختصرتر مي‌گردد.
2. برجستگي (Sharpening) بدين معنا كه برخي جزئيات
در طي جريان انتقال شايعه پايداري قابل ملاحظه دارد.
3. همانند سازي (Assimilation)
بدين معنا كه ناقلان شايعه براساس منافع خويش موضوع شايعه را مفهوم و متناسب مي‌كنند.
انواع شايعه
پژوهشگران براي تقسيم بندی
شايعه تلاش فراوانی كرده‌آند، اما از آنجا كه روابط اجتماعي به هم پيوسته و انگيزه
های دروني انسانها متفاوت است . نمي‌توان تقسيمي فراگير به دست داد كه در همه جا قابل
استناد و انطباق باشد .
1. شايعه‌هاي خزنده:
شايعه‌هايي كه به آرامي منتشر
مي‌شوند و مردم آن را به طور پنهاني و پچپچكنان و در گوش به يكديگر منتقل مي‌كنند،
نهايتاً در همه جا پخش مي‌گردد.
2. شايعه‌هاي تند و سريع:
شايعه‌هايي است كه
چون آتش به خرمن مي‌افتند. اين نوع شايعه‌ها در زماني كوتاه، گروه وسيعي را تحت پوشش
ميدهند. آنچه دربارة حوادث و فجايع، پيروزيهاي درخشان يا شكست‌ها در زمان جنگ انتشار
مي‌يابد، از اين نمونه است. از آنجا كه اينگونه شايعه‌ها بار هيجاني و عاطفي فراوان
دارد و هيجانهايي چون وحشت، خشم و خوشحالي ناگهاني ايجاد مي‌كند، موجب بازتاب فوري
مي‌گردد.
3. شايعه‌هاي شناور:
اينگونه شايعه‌ها هر گاه شرايط را مساعد بيايد.
قوت مي‌گيرد و در غير اين‌صورت مخفي مي‌ماند تا موقعيت فراهم شود. اخبار و مطالبي كه
در جنگها پيرامون آلوده‌سازي آبها، وحشيگري دشمن در برخورد با زنان و كودكان و مانند
آن پخش مي شود، از اين نوع شايعه‌ها است. آلپورت و پستمن در اين باره مثالي
آورده‌اند كه خلاصة آن چنين است: سربازي در جنگ جهاني اول به دست نيروهاي آلماني اسير
شده بود. پيامي به خانواده خود فرستاده و گفته بود كه تمبر پستي را نگه دارند. از
آنجا كه خانواده او مي‌دانستند وي هيچ تمايلي به گردآوري تمبر نداشته، از اين تقاضا
تعجب كرده دست به كاوش زدند، چون تمبر را جدا كردند ، ديدند كه پشت تمبر نوشته شده
بود ، اسير كنندگان، زبان او را بريده‌اند. اين شايعه در جنگ جهاني دوم نيز رواج يافته
بود . حال آنكه به دو دليل شايعه غلط بود : نخست نامه‌هاي اسراي جنگي فاقد تمبر پستي
بود ديگر آنكه اگر فرد پس از بريدن زبان ، تحت عمل جراحي فوري قرار نگيرد در اثر خونريزي
خواهد مرد.
4. شايعه‌هاي شيطاني:
برخي از شايعه‌ها در زمان
اضطراب مردم منتشر مي‌شود. يعني زماني كه همگي از يك چيز ترسيده‌اند و به همين سبب
آمادة پذيرش شايعه‌هايي در مورد موضوع ترس خود چنين شايعه‌هايي قوت مي‌گيرد. براي مثال
بعد از حملة پاژن به پرل ها ربور (Perl Harbour) مردم وحشت‌زده شدند و شايعه‌هايي مبني براينكه بخش
اعظم ناوگان اقيانوس آرام منهدم شده، پخش شد. البته خسارتهاي وارده زياد بود، اما به
منظور پنهان نگه داشتن قسمتي از واقعيات و ترس و مردم، حكايتهايي مبالغه‌آميز و باور
نكردني، به صورت شايعه منتشر شد. چنين شايعه‌هايي كه بر ترس مبتني است، « شايعه شيطاني» (Rumor Bogey) خوانده مي‌شود.
5. شايعه‌هاي وحشت:
شايعه‌هاي ديگري وجود دارد
كه موجب بروز وحشت مي‌شود. كه به آن
« شايعات وحشت » (Panic Rumors) مي‌گويند. مثلاً همزمان با پخش گزارشهاي مربوط
به شكست يا نزديك شدن سربازان دشمن شايعه‌هايي از اين قبيل مطرح مي‌شود. خطر اين نوع
شايعه‌ها آن است كه هر كس شايعه را باور كند، معمولاً رفتارهايي ناگهاني و خشونت‌آميز
و توأم با فرار انجام مي‌دهد.
بدين ترتيب، او خود به يك شايعه تبديل مي‌شود و
شايعه صورت واقعيت به خود مي‌گيرد چون مردمي هم كه او را مي‌بينيد به فكر فرار و رفتن
مي‌افتند.
انتشار شايعه
انتقال يك شايعه فرايندي اجتماعي است كه يك يك
افراد مي‌توانند نقشهاي متعددي درآن داشته باشند.
عده‌اي از افراد پيام آورند و بر آنچه تكيه كرده
و آن را معتبر مي‌دانند، منتقل مي‌كنند.
عدة ديگر
در نقش افراد شكاك ظاهر مي شوند و دربارة آنچه مي‌شنوند، ترديد مي‌كنند.
همچنين، عده‌اي ممكن است به تعبير و تفسير روي بياورند
و مترصد اين باشند كه چه رخ مي‌دهد. بالاخره، احتمالاً عده‌اي هستند كه براساس شايعه‌ها
تصميم‌گيري مي‌كنند و همين كه شايعه‌اي پخش شد، به اقدامات خاصي دست مي‌زنند.
چرا مردم شايعه را مي‌پذيرند
؟
هر شايعه‌اي براي پخش و پذيرش
نيازمند ارتباط با مخاطبين خود است. هر نياز انسان مي‌تواند به شايعه تحرك و پويايي
خاصي ببخشد. مثلاً كارمندي كه از گراني به تنگ آمده باشد (نياز)، بيشتر مستعد پذيرش
شايعه در مورد بهبود اوضاع اقتصادي به خصوص افزايش حقوق و مزايا است، تا كسي كه اين
نياز را ندارد،
عواملي كه مي‌تواند در انتشار و پذيرش
شايعه مؤثر باشد، عبارتند از:
1. تنفر:
تنفر مي‌تواند عاملي براي
پخش و پذيرش شايعه باشد. آدمي هنگامي كه از كسي متنفر است و تصورات خود را به گونه‌‌اي
زشت دربارة ان ترسيم مي‌كند و بدون هيچ دليل هر خبر منفي را دربارة او مي‌پذيرد. يقيناً
شايعه در مورد چنين كسي جنبه‌اي انتقام آميز دارد. مثلاً دانش‌آموزي كه از مدير مدرسه‌اي
متنفر باشد، هم زمينة شايعه‌سازي دربارة مدير و هم پذيرش شايعه در مورد او را دارد.
2. پذيرش شايعه براي
توجيه خود:
هنگامي كه بدترين چيزها را
دربارة ديگران باور مي‌كنيم، در واقع در حال تلاش براي توجيه خود هستيم. اما اگر خود
را مقصر بدانيم، آن وقت كمتر مستعد پذيرش شايعه خواهيم بود. پژوهشي كه در آمريكا به
عمل آمده، نشان مي‌دهد كساني كه به تبعيض نژادي اعتقاد دارند، سريعاً شايعه‌هايي مربوط
به سپاه پوستان درست کرده و منتشر می کنند.
3. شكستن سكوت ملال‌آور:
شايعه گاه براي پركردن سكوتي
ملال‌آور نيز به كار مي‌رود. مثلاً وقتي در يك مهماني شركت داشته باشيد كه هنوز همة
مهمانها نيامده باشند، در بين چند نفري كه دور هم جمع شده و هيچ حرفي براي گفتن نداشته
باشند. كافي است يكي سكوت را شكسته بگويد:
« آيا شنيده‌ايد كه ... » به اين ترتيب بازار شايعه داغ مي‌شود
و هر كس برای آنكه از معركه عقب نماند، چيزي به آن اضافه مي‌كند و سرانجام بحثي گرم
و داغ در برمي‌گيرد كه حتي گذشت زمان هم احساس نمي‌شود.
4. تحريف واقعيتها:
شايعه در نقل دهان به دهان مرتباً تحريف مي شود
تا جايي كه نقل قول دست چندم با نقل قول دست اول بسيار تفاوت پيدا مي‌كند. به طوري
كه اگر اين شايعه را به سازنده اولي آن بگويند، اونیز از اين تحريف تعجب مي‌كند
! در يك آزمايش « آزموزگاری داستاني را خواند و
سپس آن را به ديگري گفت و نفر دوم نيز آن را به سومي گفت و الي‌آخر، تا اينكه چندين
نفر داستان را برای همدیگر باز گفتند. در اين تحقيق ديده شد كه چگونه داستان تحريف
شد، بسياري از جزئيات آن حذف و مطالب ديگري به آن اضافه شد و در جزئيات موضوع نيز به
شيوه‌هاي مختلف تغيير ايجاد گرديد. هر چند اين تحقيق در مورد حافظه انجام گرفته بود،
ولي معلوم شد كه حافظه نيز در انتقال شايعه اهميت بسيار دارد».
وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي
ﺷﺎﯾﻌﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
1-ﻣﻨﺒﻊ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ
2-ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﻧﺎ ﻫﻤﮕﻮن
و ﭘﺮاﮐﻨﺪه
3-ﻣﺠﺮاﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل رﺳﻤﯽ
و ﻏﯿﺮ رﺳﻤﯽ
4-ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﭘﺨﺶ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار
و زودﮔﺬر
5-ﺳﺮﻋﺖ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﯿﺰ
6-ﻣﺤﺘﻮاي ﺗﺎزه و ﺑﻪ
روز
9-ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮش ﺑﺴﯿﺎر
10-ﻧﺎﻣﻮﺛﻖ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع ﺧﺒﺮ
11-اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
ﺑﺎ ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ
12-ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺴﯿﺎر
دﺷﻮار
13-ﻧﻮﻋﯽ ﻓﺮاﻓﮑﻨﯽ
14-ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎده
15-ﺑﺎزﺗﺎب ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶ
ﺑﯿﻨﯽ
16-ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آن ﭘﯿﭽﯿﺪه
اﺳﺖ.
17-ﺑﺪون ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه
- ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﭘﺮدازان
1-اﯾﺠﺎد ﺑﺪﺑﯿﻨﯽ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪ ﻣﺴﻮوﻻن ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن
2-اﻓﺰاﯾﺶ اﺿﻄﺮاب و ﻧﮕﺮاﻧﯽ
در ﻣﺮدم
3-ﺗﺮور ﺷﺨﺼﯿﺖ
4-اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ
اداري و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
5-اﯾﺠﺎد ﺗﻘﺎﺑﻞ و ﺻﻒ
ﺑﻨﺪي ﻣﯿﺎن ﻗﺸﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮدم وﯾﺎ ﻣﺮدم وﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ
6-اﯾﺠﺎد وﺟﺎﻫﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ:
در ﻣﻮاردي ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪه ﻧﻮﻋﯽ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﯽ
ﺑﺨﺸﺪ و او را ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻇﺎﻫﺮي و ﻣﻮﻗﺘﯽ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ زﯾﺮا ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ
ﻫﯿﭻ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽ داﻧﺪ ﻣﻨﺒﻊ اوﻟﯿﻪ ﭘﯿﺎم ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻮده ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪه ﺷﺎﯾﻌﻪ ﭼﻨﯿﻦ
واﻧﻤﻮد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ را ﺧﻮد از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻬﻢ و ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ ﮐﺴﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ.
-
- ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﻓﺮاد ﺷﺎﯾﻌﻪ ﮔﻮ ، ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺟﻮ و ﺷﺎﯾﻌﻪ ﭘﺬﯾﺮ
:
1 – ﺳﺎده ﻟﻮﺣﯽ و زود ﺑﺎوري
2 – ﻧﺎ اﻣﻨﯽ و زود ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ
3 – ﭘﺮﮔﻮﯾﯽ و ﮔﺰاﻓﻪ ﮔﻮﯾﯽ.
4 – دروﻏﮕﻮﯾﯽ و ﻏﯿﺒﺖ
5 – ﻋﺪم اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ.
6 – ﺧﻮد ﺗﻮﺟﻬﯽ و ﮐﮋاﻧﺪﯾﺸﯽ.
- ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺷﺎﯾﻌﻪ
اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺷﺎﯾﻌﻪ را ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻪ
ﻋﻨﻮان ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ:
دﺳﺘﻪ اول ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﮑﻪ ﭘﯿﺎم
را ﺑﻪ وﻗﺖ ﭘﺮدازش ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ در ﻣﻮرد ﺻﺤﺖ آن ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﻨـﺪ، ﻋـﯿﻦ آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ
ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ
و ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻗﺖ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ، ﻓﺮاﻣﻮﺷـﯽ، ﻫﯿﺠـﺎن
و ... ﺗﺎ ﺣﺪي در آن دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف ﻧﯿﺰ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد؛
دﺳﺘﻪ دوم ﺻﻼﺣﯿﺖ ﻻزم ﺑﺮاي درك
ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺎﯾﻌﻪ را ﻧﺪارﻧﺪ، اﻣﺎ ﻣﺘﮑـﯽ ﺑـﺮ آراء ﺻﺎﺣب ﻨﻈﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﻌﯽ
در آﮔﺎﻫﯽ از ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﻮﺿﻮع دارﻧﺪ؛
دﺳﺘﻪ ﺳﻮم اﻓﺮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ
از ﺷﺎﯾﻌﺎت ﺑـﻪ ﺷـﺪت اﺳـﺘﻘﺒﺎل ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ و ﺧـﻮد را ﻫﻤﺮﻧـﮓ اﻓـﺮادي ﮐـﻪ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﭘﺮاﮐﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ،
ﺟﻠﻮه ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و ﺧﻮد ﻧﯿﺰ از ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺳﺎزي درﯾﻎ ﻧﻤﯽ ورزﻧﺪ؛
دﺳﺘﻪ ﭼﻬﺎرم اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي آﮔﺎﻫﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ
ﺳﺎدﮔﯽ ﻫـﺮ ﻣﻄﻠﺒـﯽ را ﻧﻤـﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧـﺪ؛ ﺑﻠﮑـﻪ ﺗـﻼش درﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﭘﺮاﮐﻨﯽ و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي
از آن دارﻧﺪ.
ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺧﻨﺜﯽ ﺳﺎزي و ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ
ﻫﻤﻮاره اوﻟﯿﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪ واﻧﺘﻈﺎرﻧﻬﺎدﻫﺎ
واﻓﺮاد ذﯾﺮﺑﻂ درارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺧﺒﺎر ﻧﺎدرﺳﺖ وﺷﺎﯾﻌﺎت
ﺑﯽ اﺳﺎس ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺷﺪه ﻗﺒﻞ از
ﻫﺮﭼﯿﺰ ﺧﻨﺜﯽ ﻧﻤﻮدن آن اﺳﺖ.ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ اي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي در ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻪ وﺑﺮاي ﺗﻼش در ﮐﺎﻫﺶ ﻧﯿﺮو وداﻣﻨﻪ ﺗﺨﺮﯾﺐ آن ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻫﺎي زﯾﺮ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮد
1-ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺷﺎﯾﻌﺎت
ﺿﻌﯿﻒ وﻋﺪم ﺗﮑﺮار ﺷﺎﯾﻌﻪ
2-ﺣﻀﻮر ﻣﺴﻮوﻻن در ﻣﯿﺎن
ﻣﺮدم وﺑﺮﮔﺰاري ﺟﻠﺴﺎت ﺣﻀﻮري وﮔﻔﺖ وﺷﻨﻮدﺻﻤﯿﻤﯽ
3-ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﺷﻌﺎرﻫﺎي
ﺑﺪون ﻋﻤﻞ
4-اراﯾﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺒﺮ
و ﭘﺮﻫﯿﺰ از وﺟﻮد ﺳﺎﻧﺴﻮر در اﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ
5-اراﯾﻪ ﯾﮏ ﺗﺤﻠﯿﻞ و
ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي ﻣﺸﺨﺺ از ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﮐﺸﻮر و در ﻣﯿﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻦ واﻗﻌﯿﺎت و ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺎ ﻣﺮدم .
6-ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺣﻘﺎﯾﻖ
7-اﻗﺪاﻣﺎت ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ
============
-
راه ﺣﻞ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ
راه حل های ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ از
ﺟﺎﻧﺐ اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
1- در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ،
آﮔﺎه ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روﯾﺪادﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻃﻼع رﺳـﺎﻧﯽ ﺳـﺮﯾﻊ و ﺻـﺤﯿﺢ ﮐﻪ اﯾﻦ
اﻣﺮ زﻣﯿﻨﻪ اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﯿﻦ دوﻟﺖ و ﻣﻠﺖ را ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮﺛﻖ اﺧﺒﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
از ﺳﻮي دوﻟﺖ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﺎت و اﺧﺒﺎر ﻧﺎدرﺳﺖ را از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺮد.
2- ﺳﻔﺎرش در زدودن
ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎي اﺿﻄﺮاب ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﮔﺎم ﻣـﺆﺛﺮي در ﭘﯿـﺸﮕﯿﺮي از ﺷـﺎﯾﻌﺎت اﺳـﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد
ﮐﻪ ﺷﺎﯾﻌﺎت ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻬﺒﻮد ﻧﺴﺒﯽ اوﺿﺎع، ﮐﻤﺘﺮ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮوز و ﻇﻬﻮر ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
3- ﺗﻌﻤﯿﻖ ﺑﯿﻨﺶ ﻣﺮدم
و اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺼﯿﺮت اﻓﺮاد ﺑﺎ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎزي و آﻣﻮزش ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ راﻫﺒﺮدي ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺎﻫﯿﺖ
ﺷﺎﯾﻌﻪ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻓﺮاد در ﺳﻨﺠﺶ ﺻﺤﺖ و ﺳـﻘﻢ ﻗﯿـ ﺎم ﻫـﺎ ﻣـ ﯽ ﺑﺎﺷـﺪ . ﭘـﺮورش ﺗﻔﮑـﺮ
ﻣﻨﻄﻘﯽ در آﺣﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺗﻌﺎﻟﯽ اﺧﻼق دﯾﻨﯽ، راﻫﮑﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺳﺎزي
اﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ اﻣﺮ ﻣﺬﻣﻮم ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﻗﻊ ﮐﺎ رﮐﺮد دارد
و از واﻗﻌﯿﺎﺗﯽ دم ﻣﯽ زﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﺮاﺣﺘﺎً ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤ ﯽﺷﻮد. رﺳﺎﻧ ﻪﻫﺎي ﮔﺮوﻫﯽ در ﺑﺴﯿﺎري ﻣﻮاﻗﻊ
ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ ﻣـﺼﻠﺤﺖ ﻧـﺴﺒﯽ از ﺑﯿـﺎن
ﺑﺮﺧﯽ واﻗﻌﯿﺎت ﺧﻮدداري ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﺷﺎﯾﻌﻪ
ﮐﺎرﮐﺮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. اﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻧﯿﺰ ﺟـﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ ﻣﻨﺒﻊ و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﭘﯿﺎم
ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر